Het enige echte klompenwinkeltje en meer
In het pand rechts van Jan en Marie op nummer 685 wordt al bijna twee eeuwen brood gebakken dat wordt verkocht in de winkel, maar ook gevent in de omgeving. Sinds 10 jaar zit bakker Jonker hier. Opa heeft wel eens verteld dat in de beginjaren de bakkers ook nog een paar koeien en varkens hadden. En natuurlijk een paardom voor de wagen te spannen, waarmee ze langs de deuren gingen. Jan helpt soms met brood wegbrengen, dat doet hij met de bakfiets.Naast bakker is Jonker ook kastelein, waardoor hij lange dagen maakt. In het cafégedeelte vindt de jaarlijkse verpachting van grasland plaats. Ook andere verkopen waar een notaris bij moet zijn, worden in het café gesloten. Op zondag is er kerk in het café en de huiskamer fungeert dan als consistorie waar de dominee wordt ontvangen. Jonker heeft er ook een kruidenierswinkel bij. Jan heeft gehoord dat hij een elektrische kneedmachine wil kopen wat het harde kneedwerk een stuk makkelijker zal maken. Dat lijkt hem wel wat!
In 1940 heeft Jonker daadwerkelijk de elektrische kneedmachine gekocht, Na de oorlog werden er in het café toneeluitvoeringen, bruiloften en kleindierententoonstellingen gehouden. Ookoefende Accordeon- en mandolinevereniging Irene er. In de jaren zestig ging het pand over in de handen van de familie Witteveen. De activiteiten uit het cafégedeelte werden voortaan in de school en het dorpshuis De bakkerij stopte. Er kwam toen naast de kruidenierswinkel een winkel voor dierbenodigdheden en vogels. Beide zijn gesloten rond 1980.
Aan de andere kant van de weg, op de hoek van de Zuiderzeestraatweg en de Middeldijk, zien Jan en Marie smid Blok aan het werk. Hij is een paard aan het beslaan, terwijl een knecht bezig is met smeden. Ze maken hier van alles zoals hekwerken en deurbeslag. De smidse zit er heel lang. De overgrootvader van Blok is hier in 1853 begonnen. Jan gaat er regelmatigop verzoek van vader heen om de grote messen (1,5-2 meter) van de grasmaaiers te laten slijpen. Die grasmaaiers worden op het land door paarden getrokken. Ook met de paarden gaat vader naar Blok als ze nieuwe hoefijzers nodig hebben. De smederij is erg modern, want ze kunnen ook lassen. Sinds 1926 zit er ook een fietsenzaak bij.
Later kwam er een benzinepomp, waar veel mensen de bromfiets vol lieten gooien op de heen- of terugweg van de TT races in Assen. Het bedrijf verdween in 1964.
Jan en Marie zien in de verte een koppel paarden die een boom op sleeptouw hebben. Richting de Doornweg, voor het huis van Jan Groeneveld, worden bomen als populieren en wilgen en soms bij gebrek hieraan beuken, bij Nagelhout aan de Zuiderzeestraatweg 687gebracht om klompen van te maken.
Het hout wordt verkocht door boeren uit de omgeving. Soms als er geen geld is, krijgen ze 1 of 2 paar klompen en de rest van de boom is dan de ‘betaling’. “Zullen we even gaan kijken, Jan?”, stelt Marie voor. Jan knikt instemmend, want ook hij vindt het altijd een fascinerend gezicht als de bomen op rails met een trolley over de wegvervoerd worden naar de klompenmakerij van Nagelhout.Hier worden de bomen in blokken gezaagd met een trekzaag, waarna Nagelhout ze in de schuur met een bijl vorm geeft. Als ze aankomen, mogen ze even komen kijken hoe de klompenmaker zijn ambacht uitoefent: met grote messen brengt hij de klomp in model waarna hij er met gutsen holtes inmaakt. Vervolgens snijdt hij ze bij met speciale messen.Dries, Andries en vader Harmen zijn hier druk mee. Veel jonge mannen uit de buurt werken hier ook.
Als de klompen klaar zijn, worden ze te drogen gelegd bij bakker van de Beek iets verderop.Na het droogproces maken dochters Mina en Nardamet gemalen rode steen en karnemelk rode stippen op de klompen. De Driehoek’ is het middelpunt van het dorp. De inwoners komen hier bij elkaar voor een praatje en om het lokale nieuws te lezen op het aankondigingsbord dat aan de zijkant van het huis van de familie Nagelhout is bevestigd. Jan en Marie lopen nog even naar de klompenmakerij om een paar klompen voor Marie te kopen. “Zo dat loopt weer fijner Jan, ik ben er blij mee”
Vanaf 1963 worden er niet alleen meer klompen verkocht. Het kleine winkeltje biedt dan ook een gevarieerd assortiment aan kleine huishoudelijke artikelen. Dries Nagelhout verkoopt er van alles en als het niet in de winkel voorradig is, klimt hij naar de zolder op zoek naar het juiste artikel. Heeft hij het niet ‘in huis’ dan haalt hij het bij de groothandel in Zwolle.Tegenwoordig wordt de winkel gerund door Zwiertje Nagelhout en haar dochter Claire. Naast woonaccessoires, streekproducten en souvenirs worden er nog steeds klompen en nostalgische huishoudelijke artikelen verkocht. Ook is er achter in de winkel een mini-klompenmuseum in gevestigd. De naastgelegen snackbar van Nagelhout, is sinds jaar en dag vooral befaamd om de gehaktbal naar eigen recept.
Jan en Marie zijn weer bij het beginpunt. “Het was leuk, hè?” vraagt Jan. “Zeker”, reageert Marie met een grote glimlach. “Wat wonen we toch in een heerlijk dorp.”
We hopen dat jullie net zo genoten hebben van deze wandeling als Jan en Marie!
