Kerkenroute Oldebroek

Wie de kerkenroute van de gemeente Oldebroek gaat fietsen komt heel veel verschillende kerken tegen. Verschillend in grootte, verschillend in vorm, verschillend in ouderdom en ook behorend tot verschillende kerkgenootschappen.

Wie, wat dat laatste betreft, de kerken legt op de kaart van kerkelijk Nederland zal ontdekken dat er heel veelkerkgenootschappen in Oldebroek vertegenwoordigd zijn. Sommige met meerdere kerken in de verschillende dorpskernen, andere met een enkele kerk in één van de verschillende dorpen.

Graag willen we die kaart van kerkelijk Nederland ook wat betreft de burgerlijke gemeente Oldebroek nog wat nader voor u inkleuren.Bij de Oudheidkundige Vereniging “ De Broeklanden” is heel veel historische informatie van de verschillende kerken te vinden. Nadere informatie is te verkrijgen via : ovdebroeklanden@gmail.com

 

Voor wat betreft de dorpskern van Oldebroek vinden we daar de Lambertuskerk, Zuiderzeestraatweg (https://hervormdoldebroek.nl/over-de-kerk/st-lambertus-kerk/)behorend tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Deze Protestantse kerk in Nederland is in 2004 ontstaan uit een fusie tussende toenmalige Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken (synodaal) in Nederland en de Evangelisch-Lutherse kerk.

De Protestantse Kerk in Nederland is landelijk gezien wel één grote kerk geworden in 2004, maar plaatselijk heeft de PKN wel heel veel verschillende verschijningsvormen. Op sommige plaatsen zijn de Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerk en de Evangelisch Luthers kerk wel samen gegaan. Daar is op die manier een Protestantse Gemeente ontstaan.

Maar dat is in Oldebroek , Wezep en Oosterwolde niet gebeurd. Daar zijn de verschillende kerken zelfstandig gebleven en is er dus geen Protestantse gemeente, maar worden de kerken nog aangeduid bij  hun oude namen : Hervormde Kerk, Gereformeerde Kerk en Evangelisch Lutherse kerk.

We zien dan ook dat binnen de Protestante Kerk in Nederland in Oldebroek nog de volgende zelfstandige gemeenten zijn :

  1. De Lambertuskerk, die behoort bij de Hervormde richting is beurtelings in gebruik, bij de twee verschillende hervormde wijkgemeenten die er in Oldebroek zijn. Deze wijkgemeenten (1 en 2) maken ook allebei gebruik van de Maranathakerk in ’t Loo Oldebroek.

Veel meer informatie over de geschiedenis van de Hervormde Kerk van Oldebroek is te vinden op https://hervormdoldebroek.nl/over-de-kerk/.

Op de website : https://hervormdoldebroek.nl/ is nog veel meer informatie te vinden over de Hervormde Kerk van Oldebroek.

  1. Daarnaast is er binnen de PKN in Oldebroek ook de Goede Herderkerk, Van Asch van Wijcklaan 2, wat van oorsprong een Gereformeerde Kerk is en die als zodanig ook nog wordt aangeduid.

Meer over de geschiedenis van deze Goede Herderkerk is terug te vinden op de website van deze kerkelijke gemeente onder het kopje : https://www.gereformeerdekerkoldebroek.nl/over-ons/geschiedenis.html.

Daar vindt u ook het interessante boekje van dhr. H. Boeve dat hij schreef in het najaar van 1984 en waarin hij een stukje geschiedenis beschrijft van de gereformeerde kerken in Nederland en van de geschiedenis van de Goede Herderkerk in Oldebroek.

https://kerknl.nl/directory/church/10594/Gereformeerde+Kerk+Oldebroek+%28Goede+Herderkerk%29

 

In de gemeente Oldebroek is geen Evangelisch Lutherse Kerk.

 

  1. In de woonkern van Wezep is wat de Protestantse Kerk betreft een zelfde beeld te zien als in Oldebroek. De Dorpskerk en de Vredeskerk in Wezep zijn allebei Hervormde Kerken, waarbij de 1e wordt gebruikt door de wijkgemeente Dorpskerk en de 2e in gebruik is bij de door wijkgemeente Vredeskerk.

Deze laatste wijkgemeente maakt ook nog gebruik van het kerkgebouw, de Hoeksteen in Hattemerbroek.

Wie meer informatie over de Dorpskerk in Wezep wil hebben kan die vinden op de website : https://www.hervormdwezep.nl/wijkinformatie_dorpskerk_wezep

Voor een mooi overzicht van de geschiedenis van de HervormdeGemeente Wezep verwijzen we u naar deze link : https://www.hervormdwezep.nl/wijkinformatie_dorpskerk_wezep

Wie de geschiedenis nauwkeurig bekijkt ziet dat de er in 1e instantie alleen de Dorpskerk was (1862/1863) en dat pas in later jaren (1974) deVredeskerk er bij is gekomen.

De Hoeksteen in Hattemerbroek is pas in 1989 als kerk in gebruik genomen.

Voor die tijd hield de Hervormde gemeente Wezep Hattemerbroek kerkdiensten in de Nassauschool, in dorpshuis de Bouwakker en zelfs bij bakkerij en café Jonker.

 

  1. In Wezep is binnen de PKN nog een Hervormde Kerk. Deze draagt de naam Pauluskerk. Dit is een geheel zelfstandige gemeente. Deze gemeente is wel aangeduid als een buitengewone wijkgemeente.

Het gebouw van de Pauluskerk werd in 1951 in gebruik genomen door de gereformeerd-synodale Kruiskerk. (zie 5)

In 1967/1968 verhuisden zij naar een nieuw kerkgebouw aan de Kerkweg 6 en werd dit gebouw aan de Van Limburg Stirumlaan 18 verkocht aan de hervormde Pauluskerk.

Het midden van de jaren vijftig was voor de Hervormde gemeente van Wezep een zeer woelige en moeilijke tijd.

De Pauluskerk ontstond halverwege de vorige eeuw vanuit de orthodox hervormde kerk als een Buitengewone Wijkgemeente. Lange tijd was het een confessionele gemeente maar tegenwoordig is het een veelkleurige en actieve gemeenschap van Christenen, met relatief veel jonge gezinnen.

 

  1. Er is binnen de PKN in Wezep ook nog een van oorsprong Gereformeerde kerk. Dit zijn de Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN). In Wezep is de Kruiskerk, Kerkweg 6.Deze Gereformeerde Kerk (synodaal) gebruikte sinds 1951 het gebouwaan de Van Limburg Stirumlaan 18 en verhuisde in 1967/1968 naar de Kerkweg in Wezep.

De Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN) was tot 1 mei 2004 een Nederlands gereformeerd kerkgenootschap. Het was in 1892 ontstaan toen twee groepen die zich van de Nederlandse Hervormde Kerk hadden afgescheiden zich verenigden, namelijk de Christelijke Gereformeerde Kerk in Nederland en de Nederduitse Gereformeerde Kerk. Het kerkverband wilde in naam, belijdenis en kerkorde een voortzetting zijn van de Nederduitse Gereformeerde Kerken ontstaan tijdens de Reformatie in Nederland.

Meer informatie over de Gereformeerde Kruiskerk is te vinden op de website :https://www.kruiskerk-wezep.nl/

In Wezep is geen Protestantse Gemeente waarin alle Hervormde en Gereformeerde Kerken vertegenwoordigd zijn. Bovendien is ook in Wezep net als in Oldebroek geen EvangelischLutherse Kerk.

In Oosterwolde vinden we binnen de Protestantse Kerk(PKN) de Hervormde Dorpskerk, Groote Woldweg 26 in Oosterwolde en het Hervormde Kerkje op Noordeinde, Groote Woldweg 134.

Samen vormen zij de Hervormde GemeenteOosterwolde – Noordeinde. Op de website : https://hervormdoosterwolde.nl/ is veel informatie over deze beide gemeenten te vinden. Voor het reilen en zeilen van deze Hervormde Gemeente is 1 kerkenraad verantwoordelijk.

Wie zich nog wat verder in de geschiedenis van deze Hervormde Gemeente wil verdiepen verwijzen we graag naar datgene wat op de website vermeld wordt onder het kopje geschiedenis. Klik gerust op de volgendelink en u zult nadere informatie vinden: https://hervormdoosterwolde.nl/kerk/geschiedenis/

 

In het stroomdiagram van de Nederlandse Kerkgeschiedenis is te zien hoe in 2004 bij de fusie van Hervormd, Gereformeerd en Evangelisch Luthers een nieuwe kerk ontstond :

Het ontstaan van de Hersteld Hervormde Kerk (Landelijk).

Ontstaan : Op 1 mei 2004 fuseerde de Nederlandse Hervormde Kerk met de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk tot de Protestantse Kerk in Nederland. Deze fusie vormde het slotstuk van het Samen op Weg-proces.

Het voornaamste struikelblok werd gevormd door de aanvaarding van de belijdenisgeschriften van de Evangelische-Lutherse Kerk en van de Concordie van Leuenberg en de Theologische verklaring van Barmen. Naar inzicht van de bezwaarmakers zou de grondslag van de kerk veranderen:Tot hun grote verdriet werden en worden in de grondleggende artikelen van de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland, alsook in haar ordinanties leringen en praktijken die in strijd zijn met de Heilige Schrift als waarheid Gods beleden.

De gewetensbezwaarde leden belegden op de zondag na de fusie eigen diensten. Een deel van de kerkelijke gemeenten scheurde, een ander deel ging geheel niet mee in de kerkfusie. De scheuring veroorzaakte diepe wonden in de diverse (dorps)gemeenschappen.

Zij die niet in de fusie meegingen hebben op 1 mei 2004 dus een nieuwe kerk opgericht :

De Hersteld Hervormde Kerk binnen de gemeente Oldebroek

In de gemeente Oldebroek zijn 3 kerken te vinden die bij dit kerkverband behoren:

In Oldebroek is dit de Immanuelkerk. Deze kerk is in juni 2012 in gebruik genomen. Ruim 8 jaar (dus van 2004 – 2008) heeft de gemeente haar kerkdiensten belegd in de aula van de Eben-Haëzerschool.De Immanuelkerk kent dus nog maar een korte geschiedenis, maar des al niettemin interessant genoeg om ook deze kerk in het plaatje van de kerkgeschiedenis in Nederland een plaats te geven. Kijkt u maar eens op de website :

https://www.hhgoldebroek.nl/

Op deze website is onder het kopje : “Kerkgebouw” interessante informatie te vinden over de oorsprong van het kerkgebouw

In Oosterwolde staat de Pniëlkerk en deze kerk behoort ook tot de Hersteld Hervormde Kerk. Deze Hersteld Hervormde Gemeente heeft een eigen website : https://www.hhgoosterwolde.nl/ op deze website is alle informatie over de gemeente te vinden.

 

In Wezep behoort de Bethelkerk aan de Azaleastraat tot de Hersteld Hervormde Kerk.

 

Nederlands Gereformeerde Kerk

De Gereformeerde Kerken vrijgemaakt – De Morgenster, Wezep

In 1944 scheidde ongeveer tien procent van het ledental van de Gereformeerde Kerken in Nederland zich af. In de jaren dertig had een groep theologen, zich gegroepeerd rondom het blad De Reformatie met de Kamper hoogleraar Klaas Schilder (1890-1952) als koploper. De reformatorische beweging wees de leer van de veronderstelde wedergeboorte die verbonden was aan Abraham Kuyper (1837-1920) af. Ook in het compromis van 1905 kon men zich niet vinden. De synode had uitgesproken “dat uit oordeel der liefde het zaad van het verbond voor wedergeboren gehouden wordt, niet wil zeggen dat allen daadwerkelijk wedergeboren zijn.” De opname van de kinderen van gelovigen in het verbond zou hiermee in twijfel getrokken worden. De reformatorische beweging was van mening dat hiermee de deur werd open gezet voor geloofsonzekerheid. Schilder en de zijnen stelden het vastgrijpen van Gods beloften door middel van het onvoorwaardelijke geloof centraal. “In de weg van de geloofsgehoorzaamheid of ongehoorzaamheid komt Gods verkiezend handelen openbaar.”

Daarnaast bestonden er ook verschillen van inzicht over het kerkrecht. De synode besloot langer aan te blijven en had meer bevoegdheden naar zich toegetrokken om op plaatselijk niveau in te kunnen grijpen. De bezwaarden waren het hier niet mee eens en wilden meer ruimte voor de plaatselijke gemeente. De synode van 1942 handhaafde alle besluiten en Schilder deed via de kerkenraad van Kampen de oproep aan de afgevaardigden om zich terug te trekken. Dit werd opgevat als een revolutionaire daad.

In oktober 1942 kwam er een toelichting van de synode over de relatie van verbond, verkiezing en belofte, maar hier konden velen zich niet in vinden. Schilder riep nog op tot verdraagzaamheid, maar de synode hield voet bij stuk. Zij eiste van pas afgestudeerde theologen het synodale standpunt te onderschrijven. Op 14 januari 1944 stuurde Schilder een afschrift van zijn bezwaren naar alle kerkenraden, waarin hij aangaf instemming niet te kunnen beloven. Deze gebeurtenis leidde tot het ontstaan van een brede landelijke beweging, die uitmondde in de grote Vrijmakingsvergadering in de Lutherse Kerk van Den Haag op 11 augustus 1944. Tijdens deze vergadering werd door Schilder de Acte van Vrijmaking of Wederkeer voorgelezen en waren de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV) ontstaan.

In Wezep behoort De Morgenster totde NederlandsGereformeerdeKerk. Een klein stukje geschiedenis van deze kerk :

  • Uit:Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant d.d 1 Mei 1940.

 

Er is een prachtige kerk verrezen aan den Rijksstraatweg in Wezep. Een Gereformeerde kerk. Zij staat daar op de plaats van het oude grijze kerkje, waarvan blijkens een in dit gebouw ingemetselde gedenksteen de eerste steen gelegd werd in den jare 1855, door mr. C.J.R. Nobel, burgemeester van Oldebroek. Dat was een merkwaardige gebeurtenis in die dagen, want mr. Nobel was Hervormd en de verhoudingen waren in dien tijd heel wat anders dan ze tegenwoordig zijn! Vier honderd vijftig zitplaatsen had de oude kerk. Een nieuwe met een grooter aantal was geen weelde. Zij is er nu. In roode z.g. Engelsche handformaatsteen is zij in kruisvorm opgetrokken. Een spits torentje met de luidklok uit de oude kerk en het uurwerk daarvan, het laatste, ook al weer volgens een uit de oude kerk overgenomen gedenksteen, geschenk van den WezeperPuttenstein, bekroont het geheel. Een kerk, die uiterlijk een ruimen, innerlijk een frisschen indruk maakt. Het licht valt binnen door glas-in-metaal ramen, waarin de zes scheppingsdagen zijn uitgebeeld. Het hecht zich vast aan lichte tinten: groene houten deuren en spanten, beige muren, zwarte kozijnen, de blinkende pijpen van het fraaie nieuwe orgel, het mahonie van den kansel. Een interieur vol vrede en aangename rust, waarvan het Psalmboek spreekt. Er zijn ook enkele nieuwigheden op accoustisch gebied toegepast, de voorzijde van de eerste banken kan opgeklapt en op die wijze tot avondmaalstafel omgezet worden, er is een fraai doopvont, dat den naam van wijlen ds. Kerssies draagt en er zijn, achter de kerk, ruime vergaderzalen. Het geheel is een ontwerp van Meindert van der Veen in Hattem, het werd uitgevoerd door de firma Kerssing in Hattem, met het toezicht was belast de heer Westra uit Zwolle, de siersmid v.d. Belt uit Hattem verzorgde het fraaie siersmeedwerk van buiten en van binnen, en de heer Reil uit Heerde bouwde het orgel met 16 sprekende registers, twee klavieren en pedaal.

Gisteravond is het fraaie kerkgebouw onder groote belangstelling van de zijde der gemeente in gebruik genomen. Met haar waren aanwezig het college van B. en W. van Oldebroek, de heeren Bakker, burgemeester, Prins en Kroeze, wethouders, Baats, secretaris, ds. H. Brinkman van Elburg, als vertegenwoordiger der classis Harderwijk, de heeren Boeve en Nagelhout voor de kerk van Oldebroek en Veldkamp en Herzenberg voor die van Hattem. Terwijl de orgelist voor dezen avond, de heer T. van Dijk uit Kampen, het nieuwe orgel juichende accoorden deed spelen, besteeg ds. G. van Dooren, de pastor loci, den kansel, om namens de bouwcommissie, waarvan hij voorzitter was, de samenkomst te openen. De kerk is vanavond vol, zoo zeide hij, en wij zijn allen dankbaar, dat wij door Gods gunst deze nieuwe kerk in gebruik kunnen nemen. Spr. richtte woorden van welkom tot de aanwezigen in het bijzonder tot de genoodigden. Hij deelde mede, dat bericht van verhindering was ingekomen o.m. van den graaf en de gravin van Limburg Stirum. De bouwcommissie heeft zich gehaast deze samenkomst te beleggen, zoo vervolgde ds. v. Dooren. Zij is zeer verheugd over den afloop van het werk. Spr. gaf daarop het woord aan den heer Kroeze, die het gebouw aan den kerkeraad zou overdragen.

De Nederlands Gereformeerde Kerken – Het Noorderlicht, Wezep

Direct begonnen de vrijgemaakten met de bouw van hun eigen minizuil binnen de reformatorische gezindte. Er ontstonden allerlei politieke en maatschappelijke organisaties, waaronder het Gereformeerd Politiek Verbond (GPV) en ook werden eigen scholen opgericht. De eerste tien jaren verliepen eensgezind, maar toen deden de Gereformeerde Kerken een poging om de breuk met de vrijgemaakten te herstellen. In 1959 werd door hen het besluit genomen om de gewraakte leeruitspraken van 1942 aan de kant te schuiven. Voortaan zouden alleen de uitspraken van de Drie Formulieren van Enigheid ten aanzien van verbond en doop geldig zijn.

Deze toenadering leidde echter tot verdeeldheid binnen de GKV. Zo ontstonden spanningen over de waardering van de Vrijmaking en van de synodale Gereformeerde Kerken. In 1966 verscheen een Open Brief waarin de schrijvers zich keerden tegen ‘het vrijmakingsgeloof’: de gedachte dat de GKV exclusief en de enige echte ware christelijke kerk in Nederland was. Hoewel er nooit een officiële synode-uitspraak is geweest waarin dit werd vastgelegd, uitten sommige ‘vrijgemaakte’ prominenten zich wel zo in boek, pers en vanaf de kansel. Het ging dan om de controverse “ware kerk” tegenover “valse kerk”. Binnen de GKV stond men bovendien gereserveerd tegenover de Gereformeerde Kerken vanwege de progressieve theologische ontwikkeling die sinds de jaren zestig in dit kerkgenootschap gaande was. Een deel van de kerkleden en ook hele plaatselijke kerken gingen daar tegenin. Zij vonden dat daar de oecumene gezocht moest worden waar men samenkwam rondom de belijdenis ‘Jezus is Heer.’ De besluiten van meerdere vergaderingen wilde men niet meer accepteren. De synode van Hoogeveen 1969 – 1970 plaatste deze gemeenten toen buiten het kerkverband. Ook werden professoren en predikanten geschorst, die daardoor niet langer binnen het verband van de GKV mochten leren en preken. Deze gebeurtenissen leidde tot een uittocht van dertigduizend kerkleden, die zich verenigden in de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK).

In Wezep behoort het Noorderlicht tot de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt.

De Morgenster in Wezep (Nederlands Gereformeerde Kerk) en het Noorderlicht in Wezep (Gereformeerd Kerk Vrijgemaakt) zijn in 2003 weer samen gevoegd tot de Nederlands Gereformeerde Kerken.

 

Min of meer zelfstandige Gereformeerde Kerken

 

Vrije Evangelische Gemeente, Oldebroek

De voorgeschiedenis van de Vrije Evangelische Gemeente in Oldebroek valt voor een aanzienlijk deel samen met de geschiedenis van de geloofsgemeenschap va Luctor et Emergo.

Luctor’ was een vrije evangelisatie of ‘broederkring’. De leden van de vereniging gingen bij Hervormde predikanten in de omgeving op catechisatie en deden belijdenis in de Hervormde kerk. Hun kinderen werden daar gedoopt en ingeschreven, en naast de eigen diensten werden vaak nog diensten in de Hervormde Kerk bezocht.
Toch groeide men steeds verder van de Hervormde kerk af omdat ze heel anders dachten en geloofden dan wat er in de Hervormde Kerk geleerd en beleden werd.Daarom werd uiteindelijk besloten om in het eigen gebouw, door geordende voorgangers, de kinderen van de leden van ‘Luctor’ te laten dopen.
Hierdoor kwam men buiten de Hervormde kerk te staan en men zocht steeds meer contact met andere vrije groepen en de ‘Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland’.
Niet alle leden van ‘Luctor’ konden daarin meegaan, want men was bang -en wel enigszins terecht- dat men dan te veel van het eigene zou moeten opgeven.
Het voor en tegen is op vele vergaderingen en bidstonden besproken. Op den duur gaf dat spanning en verwijdering tussen de leden van ‘Luctor’, wat leidde tot een afsplitsing.

Op zondag 18 mei 1930 werden dan ook 17 broeders en zusters door ds. W.D. Linthout bevestigd in ‘Luctor’ en voorlopig als leden van de VEG te Hilversum ingeschreven. Hiermee was in Oldebroek de ‘Vrije Evangelische Kring’ ontstaan. Op 24 juli 1930 werd de eerste ledenvergadering gehouden. Besloten werd o.a. om op 27 juli dienst te houden op de grote deel van de boerderij van br. Beert Fikse. Er waren nu twee groepen naast elkaar: de ‘Luctor-groep’ en de ‘Vrije Evangelische-groep’.

Op 20 december 1930 werd besloten tot stichting van een Vrije Evangelische Gemeente. Op deze vergadering werden ook de eerste ambtsdragers gekozen, nl. de broeders Hendrik Flier en Willem van de Weg als ouderlingen en de broeders Beert Fikse en Hendrik Spronk als diakenen. Op zondag 11 januari 1931 werden zij door ds. Joh.J. van Petegem van Hilversum bevestigd. Daarmee begon de gemeente haar weg.

Er kwam de vraag naar een eigen voorganger. Op 1 juli 1931 kwam Ds. W.F. Waardenburg in Oldebroek.De ruimte bij de familie Fikse bleek al snel te klein. Omdat de leden ook nog rechten hadden op het gebouw van ‘Luctor’ werd met het bestuur van ‘Luctor’ overeengekomen het gebouw samen te gebruiken op de zondagen, voor de conferenties en voor de verenigingen. Echter dit was maar een tijdelijke oplossing: de leden van de Vrije Evangelische Gemeente besloten een eigen kerk te bouwen. Ds. Waardenburg legde op 24 augustus 1931 de eerste steen en op 3 december 1931 werd de kerk met 360 à 400 zitplaatsen ingebruik genomen. In de loop der jaren is de kerk diverse keren uitgebreid.

Op 1 januari 2003 is de gemeente Elburg zelfstandig geworden en heeft zich aangesloten bij de Bond van VEG. In hetzelfde jaar werd br. Varkevisser tot pastoraal werker van de gemeente beroepen.

Na het vertrek van ds. Durieux werd br. Selier in 2000 pastoraal werker in de gemeente. Omdat zich in de geloofsbeleving en de ambtsuitoefening van br. Selier grote wijzigingen voordeden, is de arbeidsovereenkomst met hem in 2005 beëindigd. Met een groep gemeenteleden is hij een evangelische gemeente in ’t Harde begonnen. In 2006 is br. Penning als kerkelijk werker in de gemeente aangesteld naast ds. Van der Velde. In 2007 is ds. Van der Velde vertrokken en in datzelfde jaar kwam ds. Kruithof. In 2008 vertrok br. Penning, en in datzelfde jaar trad br. Hartkamp als gemeentelijk werker in dienst van de gemeente.Zo heeft de gemeente de grootse taak om het evangelie van Jezus Christus uit te dragen op zich genomen. Naar haar geschiedenis is zij opwekkingsgemeente en naar haar roeping zendingsgemeente.

 

Vrije Oud Gereformeerde Gemeente, Oldebroek

 

https://kerknl.nl/directory/church/10832/Vrije+Oud+Gereformeerde+Gemeente+Oldebroek

Wanneer in de Nederlandse Hervormde Kerk wordt gewerkt aan een nieuwe kerkorde, die de Reglementenbundel van 1816 moet gaan vervangen geeft een deel van de kerkenraadsleden aan, daar grote moeite mee te hebben en de spanning binnen de gemeente groeit. Dat blijkt ook wel uit de uitgeschreven vergadering die in het bankgebouw van het dorp zal plaats vinden, niet minder dan 1328 gemeenteleden komen daar op af. Uiteindelijk wordt de breuk zichtbaar en wordt de scheuring een feit.

De invoering van de nieuwe kerkorde op 1 mei(!) 1951 is ten diepste de oorzaak van het ontstaan van de Vrije Oud Gereformeerde Gemeente in 1952.

Als u uiterst rechts kijkt in het stroomdiagram van de Nederlandse Kerkgeschiedenis vindt u daar  de :

Oud Gereformeerde Gemeente in Nederland (Rehoboth), Oldebroek

https://kerknl.nl/directory/church/7373/OGGiN+Oldebroek

Wanneer u de lijn terug volgt in het diagram ziet u dat ook dit kerkverbandmiddels verschillende afsplitsingen begonnen is in 1834 toen de Gereformeerde Kerk ontstond.

De gemeente van de OGG in Ned ontstond in 1989 toen ds. A. van Houselt met ongeveer 50 leden van de Vrije Oud Gereformeerde Gemeente aan de Mheneweg aparte kerkdiensten ging beleggen in een bedrijfshal. In 2005 werd de gemeente van Oldebroek opgenomen in het landelijk verband van de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland.

 

Wie in het stroomdiagram van de Nederlandse Kerkgeschiedenis zoekt zal nergens de gemeente van Luctor et Emergo tegen komen omdat dit een geheel zelfstandige geloofsgemeenschap (onafhankelijke gemeente) is, die in het diagram niet is weer gegeven.

 

Luctor et Emergo, Oldebroek

Onafhankelijke gemeente, Geloofsgemeenschap, Mheneweg Noord 1, Oldebroek

https://kerknl.nl/directory/church/7304/Geloofsgemeenschap+Luctor+et+Emergo

De ontwikkelingen op kerkelijk terrein in de 19e eeuw zijn ook Oldebroek niet voorbij gegaan. De afscheidingen uit de Hervormde Kerk van 1834 en 1886 (de ‘Doleantie’ van Abrakam Kuyper) gaven onrust in een gebied, dat al bekend stond om zijn ‘gezelschappen’. Dit waren groepjes kerkleden die naast de zondagse dienst bij elkaar thuis kwamen om het persoonlijke geloof te bespreken en beleven. Dit stond soms op gespannen voet met de Hervormde Kerk. Maar juist in Oldebroek stimuleerden de toenmalige dominees Kraft en Knap mensen om zelf samen te komen, zelf na te denken en te komen tot een persoonlijk geloof. Dat bleek later een voedingsbodem voor veel geestelijke groei in de omgeving van Oldebroek.

 

In de persoon van dominee Louis Henri Antoine Bähler vonden deze mensen een geestelijk leidsman. Deze markante man uit een Zwitsers predikantengeslacht werd in 1870 in Oosterwolde beroepen. Al snel daarna bleek hij niet de doorsnee orthodoxe dominee die men misschien gedacht had te krijgen. Hij bezocht een opwekkingsconferentie in Engeland, en bracht dat geestelijke enthousiasme over aan zijn gemeenteleden. Een deel van de gemeente pakte dat enthousiast op en bleef daarmee actief in huiskringen ook na Bählers vertrek in 1880. Toch was het wel devraag hoe men nu verder moest.

 

De knoop werd in 1893 doorgehakt, de vereniging ‘Luctor et Emergo’ (‘Ik worstel en kom boven’) werd opgericht. Een eenvoudig lokaal werd gebouwd en dominee Bähler werd verzocht het gebouw in te wijden, en als geestelijk leidsman te fungeren.

De samenkomsten verzorgen deden de leden echter zelf, een verzameling van landbouwers, bouwvakkers en andere leken. In de beginjaren hadden vele andere geestelijke stromingen, zoals de pinksterkerk en het Leger des Heils, een grote invloed op Luctor. Het idee van een open blik naar buiten, zonder een dogmatisch geloof, was en is een kenmerk gebleven van de vereniging.

 

In de eerste tientallen jaren van de twintigste eeuw groeide Luctor sterk. Het werd allengs een zelfstandig functionerende gemeente, maar de verenigingsvorm met gekozen bestuur en voorgangers uit eigen midden bleef. Een in Nederland uniek gegeven, met ruimte voor velerlei inbreng en verschillende bedieningen, zoals kinder- en volwassendoop.

 

Dat leverde ook spanningen op, die in 1930 leidden tot een scheuring, waaruit de Vrije Evangelische Gemeente Oldebroek is voortgekomen. Na die moeilijke periode bleef Luctor gehalveerd achter.

 

De naoorlogse groei maakte aanpassingen aan het gebouw noodzakelijk. De bouw van een zijvleugel in 1979 was een tijdelijke oplossing. Een discussie over aanpassen van het bestaande gebouwtje, of grootschaliger nieuwbouw, of het beginnen van een zustergemeente elders besloeg vele jaren. Uiteindelijk resulteerde die in een drievoudige oplossing: gekozen werd voor een groot nieuw gebouw, maar daarvoor moesten bezoekers uit Elburg ‘tijdelijk’ eigen samenkomsten organiseren. Tijdens de nieuwbouw, die in 2005 wordt afgerond, bleek ook dat het oude lokaal een monument is, dat niet mocht worden afgebroken. Het gebouw werd zoveel mogelijk in oorspronkelijke staat teruggebracht.

In totaal bezoeken ongeveer 700 mensen de ochtend- en avondsamenkomsten.